ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Συναρπαστικά κεφάλαια της Ελληνικής Μυθολογίας αναφέρονται στη Χαλκιδική.
Στη θεογονία ο Ησίοδος, χωρίς ασφαλώς να γνωρίζει κάτι για τον αρχάνθρωπο του σπηλαίου των Πετραλώνων, Πιστεύει ότι οι πρώτοι άνθρωποι αναπήδησαν στην επιφάνεια Γης από το εσωτερικό της και κάποιοι από αυτούς βγήκαν στην Κασσάνδρα.
Η Ιστορία της Χαλκιδικής αρχίζει από τον πόλεμο των Δώδεκα Θεών του Ολύμπου εναντίον των Γιγάντων οι οποίοι κατοικούσαν στην Χερσόνησο της Χαλκιδικής. Από αυτόν τον πόλεμο δοθήκαν και τα ονόματα των τριών Χερσονήσων Κασσάνδρα, Σιθωνία, Άθως.
ΑΡΧΑΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Στην αυγή της Ιστορίας, με την λήξη του Τρωϊκού Πολέμου, οι Πελληνείς, από την Πελλήνη της Πελοποννήσου, επιστρέφοντας με πλοία στην πατρίδα τους αγκυροβόλησαν στη Σκιώνη, για να προμηθευτούν νερό και τρόφιμα. Τότε οι Τρωαδίτισσες σκλάβες, που είχαν μαζί τους, έκαψαν τα πλοία και τους ανάγκασαν μείνουν για πάντα στην περιοχήμε αυτές ως συζύγους των. Την ίδια περίοδο ο ήρωας των Τρώων Αινείας, φεύγοντας προς τη Ρώμη, άραξε για να διαχειμάσειστη ΒΔ Χαλκιδική, όπου έχτισε (κοντά στο Αγγελοχώρι) την πόλη Αίνεια.
Κατά την Νεολιθική Εποχή υπήρχαν πολλοί σημαντικοί οικισμοί στην χερσόνησο της Χαλκιδικής.
Τον 8ο π.Χ. αιώνα και τον 7ο π.Χ.αιώνα αρχίζει η αποίκηση της Χαλκιδικής από ρεύματα Ελλήνων του Νότου.
Η συνέχεια ανήκει στην περίοδο των Περσικών πολέμων. Ο Ηρόδοτος στην Ιστορία του μας δίνει πολλές και σημαντικές πληροφορίες για την περίοδο αυτή που ξεκινάει από το 492 π.Χ. και τελειώνει το Χρυσό Αιώνα.
Το 392 π.Χ. 32 πόλεις της Χαλκιδικής με ηγέτιδα την Όλυνθο σχημάτισαν τον Κοινόν των Χαλκιδέων. Κατά την περίοδο εκείνη γεννήθηκε στα Στάγιρα ο μέγιστος φιλόσοφος και θεμελιωτής των επιστημών, ο Αριστοτέλης
ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Κατόπιν περνάμε στην περίοδο της ηγεμονίας του βασιλιά της Μακεδονίας Φίλίππου του Β’ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Στα 168 π.Χ. η Χαλκιδική υποτάχθηκε και αυτή στους Ρωμαίους, ξεκινώντας έτσι η περίοδο της υποταγής στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Στους αιώνες που ακολούθησαν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εξελίχτηκε στην ελληνική χριστιανική Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Τον 6ο αιώνα η χερσόνησος δοκιμάστηκε σκληρά από επιδρομές Ούννων. Τότε χάθηκαν όλοι σχεδόν οι αρχαίοι οικισμοί της. Η περιοχή δεινοπάθησε επίσης από τους Καταλανούς στις αρχές του 14ου αιώνα.
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Το 1430 άρχισε και στη Χαλκιδική η Τουρκοκρατία με την υποδούλωση των Ελλήνων
Η εθνεγερσία του 1821 βρήκε ψυχικά έτοιμους τους Χαλκιδικιώτες όπου μετά από πολλούς αγώνες εναντίον των Τούρκων και στην συνέχεια με σημαντική συμμετοχή στον Μακεδονικό Αγώνα το 1912 επήλθε η ελευθερία.
ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Στον 20ο αιώνα τρεις κορυφαίοι σταθμοί ορίζουν την ιστορική πορεία της Χαλκιδικής: το 1912 η απελευθέρωση, το 1923 η ανταλλαγή των πληθυσμών, και τέλος το 1960 η τουριστική ανάπτυξη.
Η Χαλκιδική, παρόλα αυτά, διατηρεί την ιστορική μακεδονική ελληνική ταυτότητα της στη φύση, στα χωριά, στα μνημεία, στους ανθρώπους της, στα ήθη, στις παραδόσεις, στα τραγούδια, στην πίστη, στον πολιτισμό. Στο βάθος παραμένει γνήσια η αρχαία Χαλκιδική του Αριστοτέλη, η βυζαντινή χριστιανική Χαλκιδική του Αγίου Όρους.
ΜΟΥΣΕΙΑ
Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου
(τηλ: 03710 22148)
Λαογραφικό Μουσείο Πολυγύρου
(τηλ: 03710 22619)
Μουσείο Πετραλώνων
(τηλ: 03730 71671)
Αρχαιολογική Συλλογή Λαμπροπούλου
(τηλ: 03710 22208)
Αρχαιολογικός χώρος Ολύνθου – Μουσείο
(τηλ: 03730 91000)
Μουσείο Οστράκων – Ναυτικό Μουσείο, Νέα Μουδανιά
(τηλ: 03730 23990)
Λαογραφικό Μουσείο Αρναίας
(τηλ. 03720 22323)
Λαογραφικό Μουσείο Αφύτου
(τηλ: 03740 91239)
Λαογραφικό Μουσείο Νέας Τρίγλιας
(τηλ: 03730 51205)
Λαογραφικό Μουσείο Βιθυνία, Νέα Μουδανιά
(τηλ: 03730 21368)